Σε γενικές γραμμές ο φυσικός κύκλος εξωσωματικής είναι η in vitro γονιμοποίηση (IVF) χρησιμοποιώντας οποιαδήποτε από τις ακόλουθες διαδικασίες:
Το πρώτο μωρό που γεννήθηκε μέσω αυτής της μεθόδου εξωσωματικής γονιμοποίησης (εξωσωματική γονιμοποίηση και εμβρυομεταφορά) ήταν η Louise Brown. Ωστόσο, καθώς ο τομέας της ιατρικής στειρότητας προχώρησε, εξελίχθηκε το πρωτόκολλο ενσωματώνοντας τη χρήση φαρμάκων γονιμότητας για να προωθήσει μεγαλύτερη παραγωγή αυγών κατά τη διάρκεια ενός κύκλου.
Με την πρόοδο της ιατρικής επιστήμης και την αύξηση υπογονιμότητας δημιουργήθηκε η ανάγκη να αυξηθεί ο αριθμός των αυγών που μπορεί να παράγει μία γυναίκα ανά κύκλο, αυξάνοντας με αυτόν τον τρόπο την πιθανότητα να παράγει ένα έμβρυο.
Ωστόσο, καθώς αυτό το πρωτόκολλο για τη χρήση ολοένα και περισσότερων φαρμάκων υπογονιμότητας έγινε η συμβατική εξωσωματική γονιμοποίηση που γνωρίζουμε σήμερα, πολλοί γιατροί άρχισαν να αναγνωρίζουν τους κινδύνους με την εξωσωματική γονιμοποίηση. Ο Δρ Osamu Kato, πρωτοστάτησε για να ξεκινήσει ένα πιο φυσικό και ήπιο πρωτόκολλο για την εξωσωματική γονιμοποίηση, αυτό του φυσικού κύκλου εξωσωματικής γονιμοποίησης.
Χωρίς φάρμακα υπερδιέγερσης, ο κύκλος θεραπείας βασίζεται στην ανάπτυξη μόνο μίας ωοθήκης και συνεπώς μόνο ενός ωοθυλάκιου (αν και είναι πιθανό ο κύκλος να έχει περισσότερα από ένα αυγά ή και καθόλου). Ο ιατρός παρακολουθεί με υπέρηχο την ανάπτυξη των ωοθυλακίων, κατά τη διάρκεια του κύκλου. Εφόσον κριθεί αναγκαίο μπορεί να χορηγηθούν ανταγωνιστές GnRH για καταστολή της ωορρηξίας. Επιπλέον, η ασθενής θα χρειαστεί να πάρει hCG (όπως και με άλλες λιγότερο επεμβατικές θεραπείες όπως η παρακολούθηση της ωορρηξίας και η ενδομήτρια σπερματέγχυση) για την έγκαιρη συλλογή αυγών, καθώς και προγεστερόνη για να ενισχυθούν τα επίπεδα της. Η προγεστερόνη ενισχύει την εμφύτευση του γονιμοποιημένου ωαρίου και υποστηρίζει την εγκυμοσύνη στα αρχικά της στάδια.
Ο φυσικός κύκλος IVF μπορεί να είναι κατάλληλος για γυναίκες που επιθυμούν να αποφύγουν τη διέγερση των ωοθηκών ή τα φάρμακα γονιμότητας και συστήνεται σε γυναίκες που κινδυνεύουν από καρκίνο που σχετίζεται με ορμόνες. Επίσης, επιλέγεται από γυναίκες με δευτερογενή υπογονιμότητα. Με αυτή την τεχνική δεν υπάρχει καταστολή των ωοθηκών και των σχετικών εμμηνοπαυσιακών συμπτωμάτων και ο κύκλος θεραπείας ολοκληρώνεται εντός του εμμηνορροϊκού κύκλου μιας γυναίκας.
Με τον φυσικό κύκλο IVF δεν υπάρχουν παρενέργειες όπως το σύνδρομο υπερδιέγερσης των ωοθηκών (OHSS), φούσκωμα, αλλαγές στη διάθεση ή άλλες που σχετίζονται με τη διέγερση των ωοθηκών.
Στον φυσικό κύκλο ωριμάζει φυσικά το καλύτερο ωάριο.
Όταν η εξωσωματική γονιμοποίηση γίνεται με την χρήση φαρμάκων τότε δεν μπορεί να γίνουν διαδοχικοί κύκλοι και πρέπει να υπάρχει απόσταση 2-3 μηνών μεταξύ τους. Αντίθετα ο φυσικός κύκλος εξωσωματικής γονιμοποίησης μπορεί να επαναληφθεί σε διαδοχικούς κύκλους. Επίσης, επειδή μεταφέρεται μόνο ένα έμβρυο σε έναν φυσικό κύκλο, δεν υπάρχει σχεδόν κανένας κίνδυνος πολλαπλής εγκυμοσύνης. Τέλος το κόστος του φυσικού κύκλου IVF είναι πολύ μικρότερο αφού τα φάρμακα διέγερσης των ωοθηκών είναι ακριβά.
Το ποσοστό επιτυχίας ανά κύκλο είναι χαμηλό σε σύγκριση με το συμβατικό κύκλο IVF που βασίζεται στη διέγερση των ωοθηκών. Υπάρχει επίσης η πιθανότητα ωορρηξίας πριν τη συλλογή αυγών. Για τον λόγο αυτό συνήθως χρειάζονται περισσότεροι κύκλοι εξωσωματικής.
Η τροποποιημένη εξωσωματική γονιμοποίηση στοχεύει στην παραγωγή 2-7 αυγών και διεξάγεται στον φυσικό έμμηνο κύκλο της γυναίκας. Μικρότερες δόσεις διεγερτικών φαρμάκων δίνονται για μικρότερη περίοδο για να βοηθήσουν στην ωρίμανση των αυγών. Η αυθόρμητη ωορρηξία παρεμποδίζεται με ενέσεις έτσι ώστε τα αυγά να μπορούν να συλλεχθούν την κατάλληλη στιγμή. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι είναι ασφαλέστερο, λιγότερο δαπανηρό και αποφεύγονται τις παρενέργειες που σχετίζονται με την καταστολή των ορμονών σε έναν συμβατικό κύκλο IVF.
