Οι ωοθήκες είναι 2 μικρά όργανα που αποτελούν μέρος του θηλυκού αναπαραγωγικού συστήματος. Μια γυναίκα έχει 2 ωοθήκες – 1 στην κάθε πλευρά της μήτρας.
Οι ωοθήκες έχουν 2 κύριες λειτουργίες:
Κύστη Ωοθηκών
1. να απελευθερώνουν ένα ωάριο περίπου κάθε 28 ημέρες ως μέρος του εμμηνορροϊκού κύκλου.
2. να απελευθερώνουν τις γυναικείες ορμόνες, τα οιστρογόνα και την προγεστερόνη, που παίζουν σημαντικό ρόλο στην αναπαραγωγή των γυναικών
Συμπτώματα μιας κύστης των ωοθηκών
Μια κύστη στις ωοθήκες συνήθως προκαλεί συμπτώματα εάν υπάρξει ρήξη, αν είναι πολύ μεγάλη ή αν εμποδίζει την παροχή αίματος στις ωοθήκες. Τα πιο συνήθη συμπτώματα είναι το πυελικό άλγος, πόνος κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής, δυσκολία στην εκκένωση των εντέρων, συχνή ανάγκη ούρησης, βαριά ή ακανόνιστη έμμηνος ρύση, φούσκωμα και υπογονιμότητα.
Τύποι κύστης των ωοθηκών
Οι κύριοι τύποι κύστης των ωοθηκών είναι:
– κύστεις που αναπτύσσονται ως μέρος του εμμηνορρυσιακού κύκλου και είναι συνήθως αβλαβείς,
– κύστεις που σχηματίζονται ως αποτέλεσμα μη φυσιολογικής ανάπτυξης κυττάρων,
– κύστεις που προκαλούνται και από κάποια άλλη πάθηση όπως η ενδομητρίωση.
Η συντριπτική πλειοψηφία των κύστεων των ωοθηκών είναι μη καρκινικές (καλοήθεις). Ένας μικρός αριθμός των κυστών της ωοθήκης είναι καρκινικές (κακοήθεις), συνήθως σε γυναίκες που έχουν περάσει στην εμμηνόπαυση.
Αίτια δημιουργίας κύστης στις ωοθήκες
Οι ωοθηκικές κύστεις συχνά αναπτύσσονται φυσικά σε γυναίκες κατά την έμμηνο ρύση, αν και μπορούν να εμφανιστούν και σε γυναίκες που έχουν περάσει από την εμμηνόπαυση.
Πολυκυστικές Ωοθήκες
Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS) είναι μια κατάσταση που προκαλεί την ανάπτυξη πολλών μικρών, ακίνδυνων κύστεων στις ωοθήκες σας. Οι κύστεις είναι μικρά ωοθυλάκια που δεν αναπτύσσονται στην ωορρηξία και είναι αποτέλεσμα αλλαγμένων ορμονικών επιπέδων.
Διάγνωση κύστεων των ωοθηκών
Μια κύστη μπορεί να εντοπιστεί κατά τη διάρκεια γυναικολογικού υπέρηχου. Ο ιατρός θα εκτιμήσει την κατάσταση και αν υπάρχει κάποια ανησυχία ότι η κύστη μπορεί να είναι καρκινική, θα χρειαστούν εξετάσεις.
Θεραπεία κύστεων των ωοθηκών
Η κύστη της ωοθήκης αντιμετωπίζεται ανάλογα με το μέγεθος, τη μορφολογία και τα συμπτώματα της ασθενούς. Σε πολλές περιπτώσεις, η κύστη συχνά υποχωρεί μετά από μερικούς μήνες. Για το λόγο αυτό ο ιατρός θα ζητήσει την παρακολούθησή της.
Ανάλογα με την κύστη μπορεί να χρειαστεί κάποια φαρμακευτική αγωγή ή η χειρουργική αφαίρεσή της με λαπαροσκόπηση ή με λαπαροτομή, ιδίως σε περιπτώσεις όπου η ασθενής έχει περάσει την εμμηνόπαυση και τα ποσοστά κακοήθειας είναι αυξημένα.
Κύστεις των ωοθηκών και (υπο)γονιμότητα
Οι κύστεις των ωοθηκών μπορεί να επηρεάσουν την ικανότητα της γυναίκας να μείνει έγκυος. Επίσης, σε περιπτώσεις που η γυναίκα είναι σε ηλικία που θέλει να μείνει έγκυος και ο ιατρός χρειάζεται να προβεί σε χειρουργική αφαίρεση της κύστης χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή ώστε να μην τραυματιστούν. Εάν κριθεί απαραίτητο τότε ο χειρουργός ιατρός μπορεί να χρειαστεί να αφαιρέσει τη μία ή και τις δύο ωοθήκες, προκαλώντας μια πρώιμη εμμηνόπαυση. Αυτό σημαίνει ότι η γυναίκα δεν θα έχει πλέον ωάρια. Σε αυτή την περίπτωση η μόνη λύση προκειμένου να μείνει έγκυος είναι η εξωσωματική γονιμοποίηση είτε με δωρεά ωαρίου ή με υιοθεσία εμβρύου.